1.OYUN : ARDIŞIĞIM NEREDESİN?
AMAÇ: “Ardışık” terimini tanıma, “Ardışık sayıları” sayma ve “Ardışık olma” durumunu kavrama.
KULLANILAN MATERYALLER: A4 kâğıt, tahta kalemi, sticker, tercihen balon ve müzik.
OYUNUN SÜRESİ: 30 dakika.
KAVRAMLAR: Ardışık sayı, ardışık sayılar ve sayma.
OYUNA HAZIRLIK
- 1’den başlayarak sayılar, A4 kâğıtların her birine sayfa büyüklüğünde yazılarak hazırlanır. (Oyundaki çocuk sayısı kadar)
- Çocuklardan oturmaları istenir.
- Ardışık terimi açıklanarak, birkaç örnek sayma yapılır.
OYUN SÜRECİ
1.Adım
· Eğitmen, sayıların yazılmış olduğu kâğıtları teker teker dağıttıktan sonra buruşturup top yapmalarını ister.
· Eğlenceli birkaç hareket yapılması ve sonunda da herkesin elinde birer kağıt topu olmasını sağlamak amacıyla sınıfın fiziki şartlarına göre aşağıdaki gibi çeşitli hareketler yaptırılır.
- Kağıt toplarıyla kartopu savaşı.
- Yanındaki arkadaşları ile toplarını değiştirme.
- Havaya doğru topu birkaç kez atıp tutma ve solundakine/sağındakine verme.
- Toplarını eğitmenin gösterdiği yere (sepet vs.) basket atma.
· Kısa bir süre kağıt toplarıyla oynandıktan sonra ‘Şimdi herkes birer top alsın, yerine geçip topunu açsın” komutu verilir.
· Tüm çocuklar kâğıt toplarını açtıktan sonra “Elinizdeki sayıya bakıp sayıların sırasına göre yan yana sıra oluşturacaksınız, ama önce kendi sayınızı söyleyip ardışığım neredesin, sorusunu soracaksınız” diye açıklama yapılır.
· Kimde 1 sayısı varsa o sıra başı olur ve kağıdını yukarı kaldırıp başının üzerinde tutarak “Bir bende, ardışığım neredesin?” der. İki bende diyen 1 sayısının yanına gelir ve sıraya geçer. İki yazan kağıdını kaldırarak “2 bende, ardışığım neredesin ?” diye sorar. Oyun tüm çocukların ardışığını sorması/söylemesi şeklinde devam eder.
· Çocuklar ardışıklarını söyleyerek sırayı tamamlayınca hep beraber ellerini havaya kaldırarak “Ardışıklar!” diye bağırırlar. Böylece oyunun birinci turu tamamlanır.
· Oyun en az üç tur oynanır. Kronometre ile zaman tutularak kendileri ile yarışırlar. Çocukların isteğine göre tekrar edilir.
2.Adım
· Yarışma şeklinde ve müzik eşliğinde uygulanır.
· Kaç grup halinde oynanacaksa o kadar renk seçilir.
Örneğin, 10 kişilik iki grup ve renk olarak kırmızı ile yeşil seçildi. Kağıtlara sayılar 1’den 10’ kadar kırmızı ve yeşil renkte yazılır. Böylece 20 tane kağıt topu elde edilir.
· Müzik başlayınca kağıt toplarını birbirlerine atarak oynarlarken müzik durunca herkes birer top alır.
· Kağıdı açtıklarında sayı hangi renkte yazılmışsa o grubun sırasına girerler.
· Sıraya girerken her birinin kağıdını yukarı kaldırıp göstermesi ve “Ardışığım neredesin?” diye seslenmesi oyunun en önemli kuralıdır.
· Yukarıdaki kurala göre önce sıraya giren grup kazanır.
· Kazanan grubun ellerine çarpı gibi bir işaret yapılır veya sticker verilir.
· Oyun birkaç tur oynanınca elinde çok işareti olanlar alkışlanır veya sticker gibi küçük hediyeler verilebilir.
DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR VE UYGULAMALAR
· Yarışan grup sayısı artabilir. Örnek: 4 grup 1’den 6’ya kadar sayılarla 24 kişi.
· Balonla oynanabilir. Sayılar balonların üzerine yazılır.
· Belli bir sayıdan başlanabilir. Örnek: 25’den başlandı 37’de bitti veya biner ritmik sayma amacıyla 4000’den başlayıp 15000’de bitti.
· Oyun kavrandıktan sonra bir sayı eksik yazılarak, o sayının bulunması sağlanabilir.
Örnek: 9 çocuğun oynandığını varsayalım. 4,5,6,7,8,9,11,12,13 yazılır. Çocuklar 9’un ardışığını bulamazlar. Eğitmen, “ben 9’un ardışığı olayım kâğıda kaç yazayım,” diye sorar. Çocukların 10 cevabını vermesi halinde eğitmen kâğıda 10 yazar ve oyuna katılmış olur. Eğer çocuklar sayıyı bulamaz ise eğitmen yardımcı olur.
· Bu oyunun formatı son derece kullanışlı olup tüm sınıf seviyelerinde ve öğretim programına göre uyarlanabilir. İlkokulda tek ve çift sayılar ile tüm ritmik saymalar gibi.
Örnek: Çok basamaklı sayıların gösterimi ve kavranması için sayıların okunuşlarının yazılı olduğu kağıtlar hazırlanarak, okunuşları ve yazılışlarının dizileceği iki grup halinde oynanabilir.
· Tam sayılarda, rasyonel sayılarda, üslü ve köklü sayılarda sıralama ve kümeler, fonksiyonlar ( görüntü kümesi bulma gibi) ardışık çift ve tek sayıları
…n-2,,n-1,n, n+1,n+2, n+3,… şeklindeki ardışık sayı gösterimlerini kavratmak gibi daha pek çok konunun kavranması için öğretmen tarafından uygulama alanı çeşitlendirilebilir.
Örnek: Grup sayısına göre tanım ve değer kümelerinin elemanları ve kuralları yazılırak ayarlanır. Önce bitirenler kazanır.
· Gruptaki öğrenci sayısına göre sayılar ayarlanır. Bu örnek için 16 katılımcı olduğunu varsayalım. (Tek sayıda öğrenci olursa biri yazman/gözlemci/puanlayıcı olabilir.)
Kural f(x)=4x+1 olsun ve tahtaya yazılsın. Birinci tanım kümesi 1,2,3,4 ikinci tanım kümesi 7,8,9,10 olsun. 5,9,13,17,29,33,37,41 sayıları da görüntü kümesi olduğundan tüm bu sayılar kağıtlara yazılır. Böylece 16 tane olan kağıtlar buruşturulup top yapılır. İki grubun yarışması şeklinde devam edilir.
Uygulamada karmaşa olmaması için önce 1,2,3,4,5,9,13,17 sayılarının kullanıldığı 8 kişilik grubun, sonra da 7,8,9,10,29,33,37,41, sayıları olan diğer 8 kişilik grubun oynatılarak süre tutulması ve kısa sürede tamamlayan grubun kazanması şeklinde oynatılabilir. Tabi burada gruplar sıralı ikili oluşturdukları için ikişerli sıra olmak durumundalar. İkişerli sıra olurken eşleşenler karşılıklı durur ve birer ayağını öne uzatıp bitiştirerek dururlar. Daha sonra süre tutularak iki grubun yarışması sağlanabilir.
DEĞERLENDİRME NOTLARI :